ສາກົນຮຽກຮ້ອງ ຣັຖບາລລາວ ໃຫ້ປັບປຸງ ນັບຖື ສິດທິມະນຸດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສລີ: 18 ມິຖຸນາ 2021

ໃນໄລຍະ ທ້າຍປີ 2019, ສປຊ ໄດ້ສົ່ງ ເອກກະສານ ໃຫ້ ທາງການ ລາວ-ໄທຍ ຊີ້ແຈງເພີ່ມຕື່ມ ໃນການຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ້າວ ອອດ ໄຊຍະວົງ.

ສະຫະພັນສິດທິມະນຸດສາກົນ ຫລື FIDH ທີ່ມີສໍານັກງານປະຈໍາຢູ່ ຫຼາຍປະເທດໃນທົ່ວໂລກ ໄດ້ຮຽກ ຮ້ອງໃຫ້ສະຫະພາບຢູໂຣບ ກົດດັນຣັຖບາລລາວ ໃຫ້ແກ້ໄຂບັນຫາການຣະເມີດ ສິດທິມະນຸດໃນລາວ ໃນວາຣະກອງປະຊຸມທາງໄກ ກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ ຄັ້ງທີ 10 ຣະຫວ່າງ ສະຫາພາບຢູໂຣບ ແລະ ສປປລາວ ໃນມື້ວັນທີ 16 ມິຖຸນາ ນີ້ ໂດຍສະເພາະບັນຫາ ການຣະເມີດສິດ ຂອງ ຜູ້ທີ່ ສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ຜ່ານສື່ສັງຄົມອອນລາຍ ເປັນຕົ້ນກໍຣະນີ ນາງຮວຍເຮືອງ ໄຊຍະບູຣີ ຫລື ນາງໝວຍ ແລະ ກໍຣະນີຄົນງານ ລາວ 3 ຄົນ ທີ່ກັບມາຈາກ ປະເທດໄທ ຄື ທ້າວສຸການ ໃຈທັດ, ທ້າວສົມພອນ ພິມມະສອນ ແລະ ນາງຫຼອດຄໍາ ທໍາມະວົງ ຊຶ່ງ ຖືກທາງການລາວ ກ່າວຫາວ່າ ໃສ່ຮ້າຍປ້າຍສີພັກ-ຣັຖ ແລະ ຖືກຈັບຂັງຄຸກຈົນມາ ເຖິງປັດຈຸບັນ.

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້, ທ່ານ Andrea Giorgetta ຜູ້ອຳນວຍການ ສະຫະພັນສິດທິມະນຸດ ສາກົລ ປະຈຳຂົງເຂດເອເຊັຽ ກໍໄດ້ກ່າວຕໍ່ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ຜ່ານທາງອີເມລ ວ່າ:

“ສະພາບ ຂອງສິດທິມະນຸດໃນລາວ ຍັງຖືວ່າຢູ່ໃນຣະດັບທີ່ຂີ້ຮ້າຍຢູ່ ແລະ ມີສັນຍານຫຼາຍຢ່າງວ່າ ຄະນະຜູ້ນຳຊຸດໃໝ່ ຂອງລາວ ຍັງຄົງຈະປະຕິບັດ ທຸກຢ່າງ ບໍ່ແຕກຕ່າງຈາກຄະນະ ຜູ້ນຳຊຸດທີ່ຜ່ານມາ ລວມທັງການສືບຕໍ່ ຈຳກັດຮັດແຄບ ພາກປະຊາສັງຄົມ. ບັນຫາການບັງຄັບ ໃຫ້ຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ທີ່ຍັງບໍ່ຖືກແກ້ໄຂນັ້ນ ກໍຖືເປັນບັນຫາ ໃຫຍ່ອີກບັນຫານຶ່ງ ທີ່ຍັງໜ້າເປັນຫ່ວງ.” Continue reading “ສາກົນຮຽກຮ້ອງ ຣັຖບາລລາວ ໃຫ້ປັບປຸງ ນັບຖື ສິດທິມະນຸດ”

ສະຫະພາບຢູຣົບ ຄວນຈະຕ້ອງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທາງການສປປລາວ ແກ້ໃຂບັນຫາສິດທິມະນຸດ ເນື່ອງໃນໂອກາດພົບປະສົນທະນາລະຫວ່າງສອງຝ່າຍ

FIDH: 07 ມິນາ 2019

ສະຫະພາບຢູຣົບ ຄວນຈະຕ້ອງ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທາງການ ສປປລາວ ປ່ອຍຕົວ ເຫຼົ່ານັກໂທດ ທີ່ຖືກຈັບ ຍ້ອນກ່າວຕ້ອງຕິລັຖບານ, ທຳການສືບສວນ ກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນແບບຖືກບັງຄັບ, ແລະ ຊົດເຊີຍ ບັນດາຜູ້ໄດ້ຮັບເຄາະ ຈາກການຍຶດທີ່ດິນ ແລະ ເຂື່ອນແຕກເມື່ອບໍ່ນານມານີ້, ນີ້ຄືຖແລງການຮ່ວມຂອງ ສະຫະພັນສາກົນປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດ ແລະ ຂະບວນລາວເພື່ອສິດທິມະນຸດ(ຂລສມ) ເນື່ອງໃນໂອກາດ ກອງປະຊຸມ ຄັ້ງທີ9 ລະຫວ່າງສອງຝ່າຍ ໃນມື້ນີ້ ທີ່ເມືອງ ວຽງຈັນ.

ນອກຈາກນັ້ນ ທັງສອງອົງການ ຍັງໄດ້ ລາຍງານເຖິງ ສະຖານະພາບ ປະຈຸບັນ ດ້ານສິດທິມະນຸດ ໃນ ສປປລາວ ໃນລະຍະຫຼັງກອງປະຊຸມພົບພໍ້ລະຫວ່າງສອງຝ່າຍ ຄັ້ງຫຼ້າສຸດ ເມື່ອເດືອນມີນາ 2018 ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ລາຍງານດັ່ງກ່າວໄດ້ເວົ້າເຖິງບັນຫາ : 1/ ການຈັບຕົວໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ ; 2/ ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ ; 3/ ການລ່ວງລະເມີດ ເສຣີພາບທາງດ້ານສາສນາ ຫຼືການ ເຊື່ອຖື ; 4/ ພັຍພິບັດ ຈາກເຄື່ອນ ເຊປ່ຽນເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກ ; 5/ ສິດທິທີ່ດິນ.

‘’ເນື່ອງຈາກວ່າ ຂາດຄວາມ ຄືບໜ້າຢ່າງໜັກ ທາງດ້ານ ການເຄົາຣົບສິດທິມະນຸດ, ສະຫະພາບຢູຣົບ ຄວນຈະຕ້ອງ ຂື້ນສຽງແຮງກ່ອນເກົ່າຕໍ່ຝ່າຍສປປລາວ, ໂດຍຕ້ອງ ຮຽກທວງໃຫ້ສປປລາວ ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາຢ່າງແທ້ຈິງ ແລະ ພັກດັນ ໃຫ້ການໂອ້ລົມຄັ້ງນີ້ ເກີດໝາກຜົນ ເຊັ່ນ ໃຫ້ທາງການ ສປປລາວ ຮັບຮອງວ່າ ຈະປ່ອຍຕົວ ໂດຍ ຮີບດວ່ນ ແລະ ບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ ທູກຄົນ ທິ່ຖືກຈັບກູມຄູມຂັງ ທາງການເມືອງ. ສະຫະພາບຢູຣົບ ບໍ່ຄວນຕົກຢູ່ໄນກົນໄກ ທີ່ປອ່ຍໃຫ້ ລັຖບານ ສປປ ລາວ ລູດລະດັບຄູນນະພາບ ຂອງ ກອງປະຊຸມ ສີດທິມະນູດນີ້ ໄຫ້ກາຍເປັນພິທິກັມ ທີ່ວ່າງເປົ່າ ແລະ ບໍ່ມີຄວາມໝາຍ ‘’ເດບີ ສະຕອດທາດ (Debbie Stothard) ເລຂາທິການ ເອກ ຂອງ ສະຫະພັນສາກົນປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດ

ຍັງເຫຼືອນັກໂທດການເມືອງອີກຢ່າງນ້ອຍ 14ຄົນ ທີ່ຍັງຖືກກັກຂັງໃນສປປລາວ ; ໃນນັ້ນມີ ສົມພອນ ພິມມະສອນ, ສູການໃຈທັດ ແລະ ຫຼອດຄຳ ທັມມະວົງ, ຊຶ່ງທັງສາມ ຖືກໂທດຈຳຄຸກບໍ່ຕໍ່າກົ່ວ20ປີ ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ກ່າວ ຕ້ອງຕິ ລັຖບານ ວ່າມີສ່ວນກ່ຽວໃນການ ສໍ້ຣາດບັງຫຼວງ, ໃນການຕັດໄມ້ເຖື່ອນ, ໃນການລ່ວງລະເມີດສິດທິມະນຸດ. ທ່ານບຸນທັນ ທັມມະວົງ ສັນຊາດ ໂປໂລນ( Pologne) ເຊື້ອຊາດລາວ ຖືກໂທດຈຳຄຸກ 4ປີ 9ເດືອນ ຍ້ອນກ່າວຕ້ອງຕິນະໂຍບາຍລັຖບານ ທາງສື່ສັງຄົມ Facebook. ຊາວບ້ານ ບ້ານເຢີບ ເມືອງທ່າແຕງ ແຂວງເຊກອງ ອີກ10ຄົນ ຖືກຈຳຄຸກ ນັບແຕ່ເດືອນກໍຣະກະດາ 2017 ມາເຖິງປັດຈຸບັນໂດຍບໍ່ມີການໄຕ່ສວນຄະດີ, ພາຍຫຼັງ ທີ່ໄດ້ຕັດຕົ້ນຢາງ ເພື່ອຄັດຄ້ານຕໍ່ການຍຶດທີ່ດິນ.

ສ່ວນກ່ຽວແກ່ ກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນແບບຖືກບັງຄັບ, ບໍ່ມີໃຜຊາບເຖິງຊາຕາກັມຂອງຜູ້ຫາຍສາບສູນອີກ 14ຄົນ. ໃນນັ້ນ ມີທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ຜູ້ນຳຊື່ດັງ ຂອງອົງການປະຊາສັງຄົມ, ຫາຍສາບສູນ ເມື່ອເດືອນທັນວາ 2012. ນາງກິ່ງແກ້ວ ພົງເສລີ, ນາງ ສົມຈິດ, ທ້າວສຸບິນ, ສວນ, ສິງປະສົງ, ຄຳສອນ, ນູ, ສົມຄິດ ແລະ ສຸຣິຍາ ຖືກເຈົ້າໜ້າທີ່ຮັກສາຄວາມປອດພັຍຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນພຶສຈິກາ 2009. ທ່ານສົມພອນ ຂັນຕິສຸກ ເຈົ້າຂອງບໍຣິສັດທ່ອງທ່ຽວ ຖືກລັກພາຕົວໄປ ເມື່ອເດືອນ ມົກະຣາ 2017 ທີ່ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ. ອີກຊາວໄທ 3ຄົນ, ອິດຕິພອນ ສຸກແພນ, ວຸດທິພົງ ກາຈະທັມມະກຸນ ແລະ ສຸຣະໄຊ ແດນວັຕະນະນຸສອນ, ຊຶ່ງລີ້ພັຍໃນສປປລາວ ພາຍຫຼັງໄດ້ກ່າວໂຈມຕີ ຣາຊບັນລັງໄທ ; ທັງສາມ ຫາຍສາບສູນ ໃນເດືອນມິຖຸນາ 2016, ເດືອນກໍລະກະດາ 2017 ແລະ ເດືອນທັນວາ 2018. ທາງການສປປລາວ ລົ້ມເຫຼວໃນການສືບສວນກໍຣະນີທັງໝົດເຫຼົ່ານີ້ຢ່າງແທ້ຈິງ ແລະທ່ຽງທັມ.

ເຫດການເຂື່ອນເຊປ່ຽນເຊນໍ້ານ້ອຍ ທີ່ແຂວງອັດຕະປື ແຕກເມື່ອເດືອນກໍຣະກະດາ 2018 ສໍ່ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງ ການບໍຣິຫານແບບຊັກຊ້າ, ຂາດປະສິດຕິພາບ ແລ ະຂາດຄວາມໂປ່ງໃສ ຂອງ ລັຖະບານ ສປປ ລາວ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ຈະເປັນພັຍພິບັດອັນ ຮ້າຍແຮງ ມະຫາສານກໍຕາມ, ແຕ່ທາງການສປປລາວ ຊໍ້າຍັງຊອກຫາທາງ ຫຼຸດຈຳນວນ ຜູ້ເສັຽຊີວິດລົງ ພ້ອມຍັງ ກີດກັນບໍ່ໃຫ້ນັກຂ່າວອິດສະຣະ ເຂົ້າໄປໃນຂົງເຂດ ເພື່ອລາຍງານ ເຖິງເຫດການອີກ. ຈົນເຖິງທ້າຍເດືອນມົກະຣາ 2019, ທາງການລາວ ຈຶ່ງໄດ້ເຜີຍວ່າ ມີຜູ້ເສັຽຊີວິດແນ່ນອນ 49ຄົນ ແລະ ອີກ 22ຄົນ ຫາຍສາບສູນ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຄນະນັກສັງເກດການ ແລະ ຊາວບ້ານ ເຊື່ອແນ່ວ່າ ຄົງຈະມີຜູ້ເສັຽຊີວິດຫຼາຍກົ່ວນີ້ ເພາະບໍ່ມີໃຜຊາບເຖິງຊາຕາກັມ ຂອງ ຊາວບ້ານ ອີກຈຳນວນຫຼາຍຮ້ອຍຄົນ.

ສ່ວນການຊ່ວຍເຫຼືອ ແລະ ການຊົດເຊີຍຄອບຄົວຜູ້ໄດ້ຮັບເຄາະ ກໍຍິ່ງບໍ່ສົມດຸນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ເຖິງແມ່ນວ່າ ຈະມີຄນະສືບສວນເຖິງສອງຄນະຈາກທາງການກໍຕາມ, ແຕ່ແລ້ວ ກໍບໍ່ມີຂໍ້ມູນການປະເມີນເຖິງພັຍຄັ້ງນີ້ເລີຍ. ຍິ່ງໄປກົ່ວນັ້ນ, ຍັງມີລາຍງານທີ່ເຜີຍເຖິງ ການຂາດຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ການກິນສິນບົນ ໃນຖັນແຖວ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການຊ່ວນເຫຼືອ, ໂດຍສະເພາະ ການປຸກເຮືອນຊົ່ວຄາວໃຫ້ຜູ້ລອດຕາຍ. ເຫດການ ເຂື່ອນແຕກຄັ້ງນີ້ ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ໂຄງການການລົງທຶນ ແລະ ໂຄງການການກໍ່ສ້າງຕ່າງໆ ສາມາດ ສົ່ງຜົນສະທ້ອນອັນໜັກໜ່ວງ ໃຫ້ແກ່ຊາວທ້ອງຖິ່ນ ທັງນີ້ກໍຍ້ອນວ່າ ລັຖບານຂາດຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ.

‘’ເຂື່ອນ ເຊປ່ຽນເຊນໍ້ານ້ອຍ ແຕກ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ໂຄງການລົງທູນໄຫຍ່ໄນລາວ ມັກຈະສົ່ງຜົນຮ້າຍແຮງຕໍ່ຊູມຊົນທອ້ງທີ່ນ ເນື່ອງຈາກ ລັຖະບານ ຂາດ ຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ສະຫະພາບຢູຣົບ ແລະ ກຸ່ມປະເທດພາຄີ ຄວນຈະຕ້ອງທົບທວນເບິ່ງຄືນໃໝ່ ເຖິງຂໍ້ເງື່ອນໃຂ ຂອງການຊ່ວຍ ແລະ ການລົງທຶນໃນສປປລາວ, ນອກຈາກວ່າ ສປປລາວ ຈະປະຕິຮູບລະບົບການປົກຄອງ ແລະ ກົດໝາຍໃໝ່’’ວະນິດາ ເທພສຸວັນ, ປະທານຂະບວນລາວເພື່ອສິດທິມະນຸດ

ນອກຈາກນັ້ນ, ກໍຍັງມີຄວາມວິຕົກກັງວົນ ຕໍ່ບັນຫາ ການຊົດເຊີຍ ຜູ້ຖືກຍຶດທີ່ດິນ ຈາກທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ເພື່ອສ້າງທາງລົດໄຟ ແຕ່ບໍ່ແຕນ ຫາ ວຽງຈັນ. ເມື່ອເດືອນພືສຈິກາ 2018 ທີ່ຜ່ານມາ, ໄດ້ມີລາຍງານວ່າ ທີ່ດິນເພື່ອສ້າງທາງລົດໄຟມີເຖິງ94%ແລ້ວ, ສ່ວນໂຄງການກໍໄດ້ດຳເນີນໄປເຖິງ 40%. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຈົນມາເຖິງເດືອນມົກະຣາ 2019, ສອງປີຫຼັງຈາກໂຄງການໄດ້ເລີ້ມ, ຍັງມີຫລາຍຄອບຄົວ ໄນຈໍານວນ 4400 ຄອບຄົວ ທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບການຂົດເຊີຍເທື່ອ ສໍາລັບການສູນເສຍຂອງເຂົາເຈົ້າ, ທີ່ດິນຂອງເຂົາເຈົ້າ, ການດໍາລົງຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ ແລະ ລາຍໃດ້ຂອງເຂົາເຈົ້າ.

ຣັຖະບານ ຫມີ່ນປະມາດ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ປະຕິເສດ ທຸກຂໍ້ ກ່ຽວກັບ ກໍຣະນີ ຫາຍຕົວແບບ ຖືກບັງຄັບ ໃນລະວ່າງ ການທົບທວນ ສີດທິ.

FIDH: 18 ກໍລະກົດ 2018

(ປາຣີ) ໃນ ລະວ່າງການຕວດສອບ ໂດຍ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ຣັຖະບານໄດ້ ໃສ່ຮ້າຍປ້າຍສີ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຜູ້ນໍາ ທາງ ສັງຄົມພົລະເມືອງ ທີ່ ຫາຍຕົວໄປ ແລະ ບໍ່ ສາມາດ ໃຫ້ ລາຍລະອຽດໃດໆ ກ່ຽວກັບການສືບສວນ ຂອງ ການຫາຍຕົວແບບຖືກບັງຄັບ ຂອງທ່ານ“,ນີ້ ຄື FIDH (ສະຫະພັນ ສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ) ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອ ສີດທິ ມະນຸດ ( ຂລສລ) ໄດ້ ກ່າວມື້ນີ້.

ໃນວັນທີ 11-12 ກໍຣະກະດາ 2018, FIDH ແລະ ຂລສມ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມ ການຕວດສອບ ຄັ້ງທໍາອິດ ກ່ຽວກັບສະຖານະພາບ ສິດທິພົລະເຮືອນ ແລະ ສິດທິການເມືອງ ໃນລາວ ໂດຍ ຄນະກໍາມະການ ສິດທິມະນຸດ ຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ (CCPR) ຢູ່ ເຈນີວາ, ສະວິດເຊີແລນ.

‘’ຣັຖະບານ ພະຍາຍາມ ຈະ ຫັນຄວາມສົນໃຈ ຈາກຄວາມຫລົ້ມເຫລວ ຂອງຕົນ ໃນການສືບສວນ ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ໂດຍວິທີ ຄ້າຍຄຽງ ສັງຫານ ຊື່ສຽງຂອງທ່ານ ແລະ ຄອບຄົວທ່ານ. ພືດຕິກັມ ດັ່ງກ່າວ ຂອງ ຣັຖະບານ ລາວ ເປັນທ່າທີ ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ບໍ່ເຫມາະສົມຢ່າງຮ້າຍແຮງ ສໍາລັບ ເວທີປະຊູມ ທົບທວນ ສິດທິມະນຸດ.’’ ຍານາງ ເດບີ ສຕອຕທາດ (Debbie Stothard) ເລຂາທີການເອກ ຂອງ FIDH

ຄນະ ຜູ້ຕາງໜ້າ ຣັຖະບານ ໄດ້ໃຫ້ ຄໍາຕອບທີ່ບໍ່ ສັດເຈນ ຕໍ່ ຫລາຍໆ ຄໍາຖາມທີ່ ລະອຽດ ແລະ ຕົງປະເດັນ ກ່ຽວກັບກັບ ການສືບສວນ ການຫາຍຕົວແບບຖືກບັງຄັບ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ. ຣັຖະບານ ອ້າງວ່າ ຄນະກໍາມະການສືບສວນຂອງຕົນໄດ້ “ພະຍາຍາມຢ່າງຫນັກ” ເພື່ອ ສືບສວນ ການຫາຍຕົວ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ, ແຕ່ບອກວ່າ ມັນ”ຍາກຫຼາຍ” ທີ່ຈະຊອກຫາຄົນທີ່ຫາຍໄປ. ເຖີງຈະຍອມຮັບວ່າ ການດໍາເນີນ ການສືບສວນ ເປັນສີ່ງທ້າທາຍ ຣັຖະບານ ກໍ່ອ້າງວ່າ ຕໍາຫຼວດລາວ ມີ “ຄວາມສາມາດ ແລະ ເຕັກນິກ” ທີ່ຈະ ສືບສວນ ການຫາຍຕົວ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດແລະດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງ ບໍ່ມີຄວາມຈໍາເປັນ ຕ້ອງມີການຊ່ວຍເຫລືອ ຈາກສາກົນ. ທ່ານສົມບັດ ໄດ້ຖືກສັງເກດເຫັນ ຄັ້ງສຸດທ້າຍຢູ່ທີ່ ດ່ານຕໍາຫຼວດ ຢູ່ ຖະຫນົນໃຫຍ່ ຂອງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໃນຕອນແລງ ຂອງວັນທີ 15 ທັນວາ 2012. Continue reading “ຣັຖະບານ ຫມີ່ນປະມາດ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ປະຕິເສດ ທຸກຂໍ້ ກ່ຽວກັບ ກໍຣະນີ ຫາຍຕົວແບບ ຖືກບັງຄັບ ໃນລະວ່າງ ການທົບທວນ ສີດທິ.”

ສາກົນຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ສປຊ ກົດດັນ ຜູ້ນໍາລາວ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສລີ: 01 ສິງຫາ 2017

ສະຫາພັນສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ ຫລື FIDH ຮ່ວມດ້ວຍ ຂະບວນການ ລາວ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ LMHR ໄດ້ອອກ ຖແລງການຮ່ວມ ຮຽກຮ້ອງ ໃຫ້ສະຫະປະຊາຊາດ ກົດກັນ ຣັຖບານລາວ ໃຫ້ແກ້ໄຂບັນຫາ ສິດທິມະນຸດ ທີ່ຍັງຄ້າງຄາ ຢູ່ໃນລາວ ກ່ອນການທົບທວນ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ຂອງ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ໃນປີນີ້.

ຂໍ້ຄວາມໃນຖແລງການດັ່ງກ່າວ ຣະບຸວ່າ ຣັຖບານລາວ ຕ້ອງໄດ້ທົບທວນ ແລະແກ້ໄຂ ສະພາບການ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ຂອງຕົນຢ່າງ ຈີງຈັງ ແລະເລັ່ງລັດ ບາດກ້າວໄປ ໃນທາງທີ່ຖືກຕ້ອງ ເພື່ອສະແດງໃຫ້ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ເຫັນວ່າ ສປປລາວ ຈິງຈັງໃນການ ປະຕິບັດ ຕໍ່ຄຳຮຽກຮ້ອງຂອງສາກົນ ໃນບັນດາດັ່ງກ່າວ ດັ່ງທ່ານ Andrea Giorgetta ຜູ້ອຳນວຍການ ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອສິດທິ ມະນຸດ ປະຈຳຂົງເຂດ ເອເຊັຽ ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽ ໃນຕອນນຶ່ງວ່າ:

“ທ່ານວ່າ ພວກທ່ານເປັນຫ່ວງກ່ຽວກັບ ການຂາດຄວາມໂປ່ງໃສ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ຄວາມຫລົ້ມແຫລວ ໃນການປະຕິບັດ ຕໍ່ກົດ ເກນຂອງ ສະຫະປະຊາຊາດ ທາງດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ແລະວ່າພວກທ່ານ ເປັນຫ່ວງກ່ຽວກັບ ການຈັບກຸມບຸກຄົນທີ່ ສະແດງອອກ ໃນ ເຄືອຂ່າຍ ອິນເຕີແນັດ ທຸກຮູບແບບ ໃນລາວ”.

ຖແລງການຍັງຣະບຸຕໍ່ໄປວ່າ ບັນຫາ ທີ່ຫນ້າເປັນຫ່ວງ ກ່ຽວກັບ ສິດທິມະນຸດ ໃນລາວ ທີ່ຍັງບໍ່ຖືກແກ້ໄຂ ໃນນັ້ນຮ່ວມດ້ວຍ ການຂາດ ການບັງຄັບໃຊ້ ກົດເກນ ກ່ຽວກັບ ສິດທິມະນຸດ ສາກົນ, ການລົງໂທດ ຜູ້ຕ້ອງຫາ ບໍ່ສົມກັບຄະດີ ແລະ ບໍ່ຜ່ານຂະບວນການ ຍຸຕິທັມ, ການທຳຮ້າຍ ຮ່າງກາຍນັກໂທດ, ການຈັບກຸມຄຸມຂັງ ຜູ້ວິພາກວິຈານຣັຖບານ ໃນເຄືອຂ່າຍອີນເຕີແນັດ, ການບີບບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ, ຂາດການສືບສວນ, ສະພາບການ ໃນທີ່ກັກຂັງ ຫລື ໃນຄຸກ ຂາດມາຕຖານ ສາກົນ,

ການຕັດສີນຄະດີ ຂອງສານທີ່ບໍ່ຍຸຕິທັມ ບໍ່ເຄົາຮົບນັບຖື ສິດທິມະນຸດ ສິດທິ ການປາກເວົ້າ ສິດທິ ການສະແດງອອກ ສິດທິ ການຊຸມນຸມ ແບບສັນຕິ ແລະສິດທິ ອົງການຈັດຕັ້ງ ທາງສັງຄົມ ແມ່ນບໍ່ມີເລີຍ ຮ່ວມທັງສິດທິ ຖືສາສນາ ຂອງຊົນກຸ່ມນ້ອຍ ໃນລາວ. ສິດທິ ດັ່ງກ່າວ ທັງຫມົດນີ້ ທາງການລາວ ຕ້ອງໄດ້ແກ້ໄຂ ກ່ອນ ການທົບທວນ ດ້ານ ສິດທິ ມະນຸດ ຂອງອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ໃນປີນີ້.

ຜູ້ຕ້ອງຕິ ຣັຖະບານ ສາມຄົນ ຖືກ ຕັດສີນ ຈຳຄຸກ ເຖິງ 20 ປີ

FIDH: 16 ພຶດສະພາ 2017

ໂທດອັນໜັກໜ່ວງ ຊື່ງ ທັງສາມຄົນ ໄດ້ຮັບ ເນື່ອງຈາກ ກ່າວຕິຕຽນ ຣັຖະບານ ສປປລາວ ນັ້ນ,ແມ່ນການ ທົບທວນ ໃຫ້ເຫັນວ່າ ທາງການວຽງຈັນ ບໍ່ປະນິປະນອມ ຕໍ່ ແນວຄິດ ຄັດຄ້ານ ໃດໆ ທັ້ງສີ້ນ ຕະລອດເຖິງ ແນວຄິດ ຄັດຄ້ານ ແບບ ສັນຕິວິທີ ກໍດີ, ນີ້ຄື ຄຳ ຖແລງການ ຂອງ ອົງການ ສະຫະພັນ ສາກົນ ປົກປ້ອງ ສິດທິມະນຸດ (FIDH) ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ (ຂລສມ) ຊຶ່ງ ທັງສອງ ອົງການ ຍັງໄດ້ ຮຽກທວງ ອີກຄັ້ງໃໝ່ ໃຫ້ທາງການ ສປປລາວ ປ່ອຍຕົວ ຜູ້ຖືກ ຈັບ ທັງສາມ ໂດຍດ່ວນ ແລະ ຢ່າງບໍ່ມີເງື່ອນໄຂ.

‘’ການ ຈຳຄຸກ ນັກເຄື່ອນໃຫວ ເປັນເວລາ ເຖິງ 2໐ ປີນັ້ນ,ຊໍ່ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນວ່າ ຣັຖະບານ ສປປລາວ ບໍ່ນັບຖື ຂໍ້ເງື່ອນໄຂ ຂອງ ສົນທິສັນຍາ ສາກົນດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ຊື່ງ ຕົນ ໄດ້ ລົງນາມ ຮັບເຊັນ. ມັນເຖິງ ແກ່ ເວລາ ແລ້ວ ທີ ປະຊາຄົມ ສາກົນ ຈະຕ້ອງ ຢຸດຕິ ການພົວພັນ ກັບ ທາງການ ສປປລາວ, ພ້ອມຍັງ ຈະຕ້ອງ ກ່າວປະນາມ ຢ່າງ ເຂັ່ງຂຶມ ຕໍ່ການ ປາບປາມ ສັງຄົມພົລະເຮືອນ ຄັ້ງນີ້ ‘’ ທ່ານ ດີມີຕຣີ ຄຣີສໂຕປູໂລຊ (Dimitris Christopoulos), ປະທານ FIDH

“ການ ຕັດສີນ ລົງໂທດ ທ້າວສົມພອນ, ທ້າວ ສຸການ ແລະ ນາງ ຫຼອດຄຳ ເປັນ ສັນຍານ ອັນ ໜ້າຢ້ານກົວ ສະທ້ອນ ຕໍ່ ວົງການ ສັງຄົມພົລເຮືອນລາວ, ໂດຍ ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນ ອີກຄັ້ງວ່າ ຣັຖະບານ ສປປລາວ ຈົງໃຈ ຈະ ປາບປາມ ການຄັດ ຄ້ານ ຕໍ່ ແນວທາງ ຜະເດັດການ ຂອງພັກ-ລັດ.“ ຍານາງ ວານິດາ ເທພສຸວັນ, ປະທານ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ

ເມື່ອວັນທີ 2 ທັນວາ 2015, ທ້າວ ສົມພອນ, ທ້າວ ສຸການ ແລະ ນາງ ຫຼອດຄຳ ໄດ້ ທຳການ ປະທ້ວງ ຣັຖະບານ ສປປລາວ, ຕໍ່ໜ້າ ສະຖານທູດລາວ ປະຈຳບັງກອກ ກັບ ອີກ 30 ຄົນ.

ທັງສາມ ຖືກ ຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນ ມີນາ ປີ 2016, ຫຼັງຈາກ ເມືອ ຢາມບ້ານ ໃນວັນທີ 18 ກູມພາ 2016, ເພື່ອໄປຕໍ່ ບັດຜ່ານແດນ ເຂົ້າໄປເຮັດວຽກ ໃນ ປະເທດໄທ ແບບ ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ. ໃນວັນທີ 4 ມີນາ 2016, ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຕຳລວດ ໄດ້ ຈັບຕົວ ນາງ ຫຼອດຄຳ ແລະ ທ້າວ ສົມພອນ ທີ່ ບ້ານພັກ ຂອງ ຄອບຄົວ ນາງ ຫຼອດຄຳ, ທີ່ ບ້ານວັງໄຕ້ ເມືອງໜອງບົກ, ແຂວງຄຳມ່ວນ. ສ່ວນ ທ້າວ ສຸການ ຖືກຈັບໃນ ວັນທີ 22 ມີນາ 2016, ທີ່ ຫ້ອງການ ກ ປ ຊ ແຂວງ ສວັນນະເຂດ.

ໃນວັນທີ 25 ພຶສພາ 2016, ຜູ້ຕ້ອງຫາ ທັງສາມ ຖືກນຳມາ ປະກົດຕົວ ຕໍ່ ໂທລະທັດ ແຮ່ງຊາດ ຫ້ອງການສູນກາງ ປກສ ທີ່ ນະຄອນວຽງຈັນ. ວົງການ ສື່ມວນຊົນ ປະກາດວ່າ ທັງສາມ ຖືກ ຈັບຕົວ ໃນ ຂໍ້ຫາ ນາບຂູ່ ຄວາມໝັ້ນຄົງ ຂອງຊາດ, ໂດຍ ທັບມ້າງ ຊື່ສຽງ ແລະ ພາບພົດ ຂອງ ຣັຖະບານ ຜ່ານ ສື່ສັງຄົມ ອອນລາຍ“

ສະຫະພາບ ເອີຣົບ ຕອ້ງຮຽກຮອ້ງໃຫ້ ທາງການ ສປປລາວ ປອ່ຍຕົວ ບັນດາຜູ້ຕໍ່ຕ້ານ ແລະ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັ່ງຄັບ

FIDH: 13 ກຸມພາ 2017

ສະຫະພາບ ເອີຣົບ ຕອ້ງຮຽກຮອ້ງໃຫ້ ທາງການ ສປປລາວ ປອ່ຍຕົວ ນັກໂທດການເມືອງ ແລະ ຕອ້ງທວງເຖີງ ຄວາມຄືບໜ້າ ຂອງ ກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ ນີ້ຄື ຖແລງການຮວ່ມ ຂອງ ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອ ສີດທິມະນູດ (FIDH) ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອ ສີດທິມະນູດ (ຂລສມ).
ສອງອົງການຈັດຕັ້ງ ເພື່ອ ສີດທິມະນູດ ໃດ້ອອກ ຖແລງການຮວ່ມ ກອ່ນໝ້າ ກອງປະຊູມ ຄັ້ງທີ 7 ລະຫວ່າງ ສະຫະພັນ ເອີຣົບ ແລະ ສປປລາວ ທີ່ຈະມືຂື້ນ ທີ່ ນະຄອນຫລວງ ວຽງຈັນ ໄນວັນທີ 16 ແລະ 17 ກູມພາ 2017 ທີ່ຈະມາເຖີງນີ້. ໃນຖແລງການຮວ່ມ ດັ່ງກ່າວ ສອງອົງການ ໄດ້ ມີຣາຍງານ ເຜີຍເຖີງ ສະຖານະການ ດ້ານ ສີດທິມະນູດ ໃນ ສປປລາວ ຕັັ້ງແຕ່ ການ ພົບພໍ້ ຄັ້ງ ສູດທ້າຍ ລະຫວ່າງ ເອີຣົບ ແລະ ສປປ ລາວ ຄັ້ງ ເດືອນ ພືສະຈິກາ ປີ 2015. Continue reading “ສະຫະພາບ ເອີຣົບ ຕອ້ງຮຽກຮອ້ງໃຫ້ ທາງການ ສປປລາວ ປອ່ຍຕົວ ບັນດາຜູ້ຕໍ່ຕ້ານ ແລະ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັ່ງຄັບ”

ທາງການລາວຄວນປ່ອຍນັກສຶກສາ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສລີ: 28 ຕຸລາ 2016

LMHR logoຣັຖບານສປປລາວ ຈະຕ້ອງປ່ອຍຕົວ ອະດີດ ຜູ້ນໍາ ນັກສຶກສາ ທັງ 2 ທ່ານ ທີ່ທໍາການ ຮຽກທວງ ເພື່ອ ປະຊາທິປະຕັຍ ແລະ ຖືກຈັບ ໂດຍບໍ່ມີ ການສືບສວນ ມາໄດ້ 17 ປີ ແລ້ວນັ້ນ ຢ່າງຮີບດ່ວນ ແລະ ບໍ່ມີເຂື່ອນໄຂ. ຕາມ ຖແລງການຮ່ວມ ຂອງອົງການ ປົກປ້ອງ ນັກຕໍ່ສູ້ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອ ສິດທິ ມະນຸດ.

ຍານາງ ວານີດາ ເທບສຸວັນ ຊະນະນິກອນ ປະທານ ຂະບວນການ ລາວ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ ໃຫ້ສັມພາດ ຕໍ່ RFA ຈາກ ກຸງປາຣີ ປະເທດ ຝຣັ່ງເສດ ເມື່ອວັນທີ 26 ຕຸລາ 2016 ນີ້ວ່າ ການຈັບຂັງ ຜູ້ນໍາ ຂະບວນການ ນັກສຶກສາ 26 ຕຸລາ 1999 ເປັນ ກໍຣະນີ ທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ຮ້າຍແຮງຫຼາຍ ສໍາລັບ ຂະບວນການ ລາວ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ ທີ່ໄດ້ຕິດຕາມ ເຣື່ອງນີ້ ມາແຕ່ຕົ້ນ ຍານາງ ກ່າວ:

“ເຮົາໄດ້ດີ້ນຮົນ ໄປຂໍ ຄວາມເຂົ້າໃຈ ຄວາມເຫັນໃຈ ຈາກຜູ້ແທນ ສະພາ ເອີໂຣບ ຢູ່ບໍ່ເຊົາ ໃນຊ່ວງ 17 ປີ ທີ່ຜ່ານມານີ້ ສະພາເອີໂຣບ ໄດ້ລົງມະຕິ ຢ່າງເອກສັນ 5 ເທື່ອ ເພື່ອຂໍໃຫ້ ຜູ້ນໍາ ສປປລາວ ປ່ອຍຕົວ ນັກໂທດ ການເມືອງ ແລະ ບໍຣິຫານ ປະເທດ ປະກາດ ເຄົາຣົບ ສິດ ເສຣີພາບ ແລະ ປະຊາທິປະຕັຍ”. Continue reading “ທາງການລາວຄວນປ່ອຍນັກສຶກສາ”

ລາວຈັດການກັບນັກວິຈານທາງສື່ສັງຄົມອອນລາຍ

Al Jazeera: 06 ມິຖຸນາ 2016 ໂດຍ Preeti Jha (unofficial translation)

ໃນການໂຈມຕີເທື່ອໃໝ່ ຕໍ່ກັບອິສະລະພາບໃນການປາກເວົ້າ, ລາວເຜີຍແຜ່ການຕັກເຕືອນຢ່າງໜັກ ຕໍ່ກັບຜູ້ຊົມໃຊ້ສື່ສັງຄົມອອນລາຍ.

Al Jazeera-June-2016
ສຸກັນ ໃຈທັດ ແລະ ສົມພອນ ພິມະສອນ ທາງໂທລະພາບແຫ່ງຊາດລາວ [Preeti Jha/Al Jazeera]
 ວຽງຈັນ, ລາວ – ປະຊາຊົນລາວ 3 ຄົນ ກົ້ມຫົວຂໍອະໄພຢ່າງງຽບໆ ຜ່ານໂທລະພາບແຫ່ງລັດ ຈາກການຫັກຫຼັງປະເທດໂດຍການໂພສ ຂໍ້ຄວາມຕໍ່ຕ້ານລັດຖະບານ ຜ່ານເຟສບຸກ, ເຊິ່ງເປັນການສະແດງໃຫ້ສາທາລະນະຊົນເຫັນ ຕໍ່ກັບການຍອມຮັບຜິດຢ່າງໂຈ່ງແຈ້ງ, ແລະເປັນການຈັດການກັບຄຳເຫັນຕໍ່ຕ້ານກັບລັດຖະບານຄອມມິວນິສ ຄັ້ງລ່າສຸດ.

ການເຜີຍແຜ່ທາງໂທລະພາບທີ່ມີບັນຍາກາດຫົດຫູ່ ໃນທ້າຍເດືອນພຶສະພາ ເປັນຂ່າວອັນທຳອິດຂອງທັງສາມ ສຳລັບຄອບຄົວທີ່ໃຈຈົດໃຈຈໍ່ລໍຖ້າຂ່າວວ່າພວກເຂົາຢູ່ໃສ ຕັ້ງແຕ່ທີ່ໄດ້ຖືກຈັບຕົວໃນເດືອນມີນາ.

“ແຕ່ນີ້ເປັນຕົ້ນໄປ ຂ້ານ້ອຍຈະປະຕິບັດຕົວດີ, ປ່ຽນແປງແນວຄິດ ແລະຍຸຕິທຸກກິຈະກຳທີ່ທໍລະຍົດຕໍ່ປະເທດຊາດ,” ທ້າວ ສົມພອນ ພິມະສອນ, ອາຍຸ 29 ປີ, ກ່າວຜ່ານໂທລະພາບລາວ.

ສົມພອນ ນັ່ງຢູ່ລະຫວ່າງກາງຂອງໝູ່ອີກສອງຄົນທີ່ຖືກກ່າວຫາ: ແຟນຂອງລາວ, ນາງ ລົດຄຳ ທຳມະວົງ, 30 ປີ, ແລະຊາຍອາຍຸ 32 ປີ ອີກຄົນໜຶ່ງ, ສຸກສັນ ໃຈທັດ, ເຊິ່ງແຕ່ລະຄົນໃສ່ຊຸດສີຟ້າ ສັນຍາລັກຂອງເຄື່ອງແບບນັກໂທດ.

ປະກົບໂດຍແຖວນາຍຕຳຫຼວດຫຼັງກົງ, ພາຍໃຕ້ປ້າຍຄຳຂວັນ “ສັນຕິພາບ, ເອກະລາດ, ປະຊາທິປະໄຕ, ເອກະພາບ, ວັດທະນາຖາວອນ”, ສຸກັນ ຢ້ຳວ່າການສາລະພາບຂອງພວກເຂົາ ບໍ່ໄດ້ຖືກເຈົ້າໜ້າທີ່ບັງຄັບ. Continue reading “ລາວຈັດການກັບນັກວິຈານທາງສື່ສັງຄົມອອນລາຍ”

ນັກຕໍ່ຕ້ານລັຖບານ ໓ ຄົນ ຖືກຈັບຕົວ ໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ, ແລະ ຖືກກັກຂັງໂດຍບໍ່ມີໃຜສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້

FIDH/LMHR: 06 ມິຖຸນາ 2016

FIDH-LMHR-June 2016

(ປາຣີ) ທາງການ ສປປລາວຕ້ອງປ່ອຍຕົວ ຢ່າງໂດຍດ່ວນ ແລະໂດຍບໍ່ມີເງື່ນໄຂ ຜູ້ຄົນທັງ ໓ ທີຖືກຈັບໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ ແລະ ຖືກກັກຂັງແບບບໍ່ມີໃຜສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້, ໃນຂໍ້ກ່າວຫາ ຕ້ອງຕິລັຖບານ, ນີ້ຄື ຖແລງການຮ່ວມ ຂອງ ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ (FIDH) ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ (ຂລສມ).

“ການທີລັຖບານ ສປປລາວ ທຳການປາບປາມ ແຕ່ລະຄັ້ງ ທີມີການເຄື່ອນໄຫວ ໂດຍສັນຕິວິທີ ໄດ້ຊໍ່ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນເຖີງ ຄວາມແຕກຕ່າງອັນມະຫັນ ລະຫວ່າງ ຄຳຫມັ້ນສັນຍາ ທີທາງການວຽງຈັນ ໄດ້ໃຫ້ຕໍ່ ປະຊາຄົມສາກົນ ແລະ ມາດຕາການ ອັນຮຸນແຮງ ຂອງຕົນ. ເຖີງແກ່ເວລາແລ້ວ ທີ ລັຖບານຕ່າງປະເທດ ແລະ ບັນດາປະເທດ ທີໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອ ຕໍ່ ສປປລາວ ຈະຕ້ອງ ຂື້ນສຽງ ຕໍ່ການລະເມີດ ສິດທິມະນຸດ ໄນ ລາວ ເພື່ອທວງໃຫ້ ທາງການວຽງຈັນປ່ຽນທ່າທີ.” ກາຣີມ ລາຣີດຈີ, ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ.

ນາງລອດຄຳ ທັມມະວົງ ອາຍຸ ໓໐ປີ, ທ້າວສົມພອນ ພິມມະສອນ ອາຍຸ ໒໙ປີ , ທ້າວ ສຸກັນ ໃຈທາດ ອາຍຸ ໓໒ປີ,ຖືກ ຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນມີນາ ໒໐໑໖ ພາຍຫລັງທີທັງສາມ ໄດ້ກັບຄືນ ຈາກ ປະເທດໄທຍ ໃນວັນທີ ໑໘ ກຸມພາ ໒໐໑໖. ທັງ ໓ ຄືນສູ່ປະເທດ ເພື່ອຂໍ ອະນຸຍາດຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ

ນາງລອດຄຳ ທັມມະວົງ ອາຍຸ ໓໐ປີ, ທ້າວສົມພອນ ພິມມະສອນ ອາຍຸ ໒໙ປີ, ທ້າວ ສຸກັນ ໃຈທາດ ອາຍຸ ໓໒ປີ,ຖືກ ຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນມີນາ ໒໐໑໖ ພາຍຫລັງທີທັງສາມ ໄດ້ກັບຄືນ ຈາກ ປະເທດໄທຍ ໃນວັນທີ ໑໘ ກຸມພາ ໒໐໑໖. ທັງ ໓ ຄືນສູ່ປະເທດ ເພື່ອຂໍ ອະນຸຍາດຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ ເພື່ອ ຈະສາມາດ ກັບໄປເຮັດວຽກຢູ່ປະເທດໄທຍ ໂດຍ ຖືກຕ້ອງຕາມກົດຫມາຍ.

ເມື່ອວັນທີ ໕ ມີນາ ໒໐໑໖, ລອດຄຳ ແລະສົມພອນ ຖືກ ເຈົ້າຫນ້າທີ່ຕຳລວດຈັບຕົວ, ທີ່ບ້ານພັກ ຂອງຄອບຄົວ ຂອງນາງລອດຄຳ, ທີ່ບ້ານ ວັງໄຕ້, ເມືອງຫນອງບົກ, ແຂວງຄຳມ່ວນ. ນາງລອດຄຳ ເຮັດວຽກ ເປັນ ແມ່ບ້ານ ທີ່ ກຸງເທບ. ສ່ວນທ້າວສົມພອນ ເຮັດວຽກ ເປັນຫນ່ວຍຮັກສາ ຄວາມປອດພັຍ. ທັງສອງ ຖືກກັກຂັງ ໃນຂັ້ນຕົ້ນ ທີ່ຄຸກ ຂອງ ແຂວງຄຳມ່ວນ, ກ່ອນທີຈະ ຖືກສົ່ງຕົວ ໄປ ຄຸກແຫ່ງນື່ງ ຂອງ ແຂວງວຽງຈັນ ເມື່ອຕົ້ນເດືອນ ພຶສພາ ໒໐໑໖. ສ່ວນທ້າວສຸກັນ, ທີ່ ເຮັດວຽກ ເປັນຄົນ ຄັບລົດສົ່ງຂອງ ຢູ່ກູງເທບ, ອາດຖືກຈັບຕົວໃນວັນທີ ໒໒ ພຶສພາ ໒໐໑໖ ທີ່ ຫ້ອງການ ຮັກສາ ຄວາມປອດພັຍ ສາທາຣະນະຊົນ(ກປສ) ທີ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ໃນຂະນະ ທີ່ຜູ້ກ່ຽວໄປຂໍຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ.

ໃນວັນທີ ໒໕ ພຶສພາ ໒໐໑໖, ໂທຣະພາບແຫ່ງຊາດ ໄດ້ອອກອາກາດ ເຖິງການກັກຕົວຂອງ ນາງລອດຄຳ, ທ້າວສົມພອນ ແລະ ທ້າວສຸກັນ ທີ່ ຫ້ອງການ ຕຳລວດ ທີ່ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ສື່ມວນຊົນ ປະກາດ ວ່າ ທັງ ໓ ຖືກຈັບຕົວ ໃນຂໍ້ຫາ ຫວັງທຳລາຍ ຄວາມປອດພັຍ ຂອງ ປະເທດ ໂດຍ ໃສ່ຮ້າຍ ປ້າຍສີ ຕໍ່ລັຖບານ ທາງເຄືອຄ່າຍ internet. ບໍ່ມີໃຜຊາບວ່າ ຮູບພາບຂອງທັງ ໓ ໃນ ເຫດການດັ່ງກ່າວນີ້,ຖືກຖ່າຍເມື່ອໃດ ແລະ ບໍ່ມີຊາບເ ຊາຕາກັມ ຂອງ ເຂົາເຈົ້າ.

ການທີ ລອດຄຳ, ສົມພອນ ແລະສຸກັນ ຖືກຈັບຕົວ ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ກັບ ການທີທັງສາມ ກ່າວ ຕ້ອງຕິຢ່າງເນື່ອງນິດ ຕໍ່ ລັຖບານ ສປປລາວ ໃນ ຂະນະທີ ທຳງານ ທີ່ປະເທດໄທຍ. ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ ສົ່ງສານ ຜ່ານ Facebook ກ່າວຊັກທອດ ການສໍ້ຮາຊບັງຫຼວງ, ການຕັດໄມ້ ແລະ ການລ່ວງລະເມີດ ສິດທິມະນຸດ. ເມື່ອວັນທີ ໒ ທັນວາ ໒໐໑໕ ສົມພອນ ແລະ ສຸກັນ ໄດ້ ເຂົ້າຮ່ວມ ຂະບວນປະທ້ວງ ຕໍ່ຮັຖບານ ຕໍ່ຫນ້າສະຖານທຸດ ສປປລາວ ທີ່ ບາງກອກ ໂດຍ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະທ້ວງປະມານ ໓໐ ຄົນ.

“ເປັນໜ້າວິຕົກທີ່ສຸດ ທີຊາບວ່າ ລອດຄຳ,ສົມພອນ ແລະສຸກັນ ອາດຈະຖືກຈຳຄຸກ ເປັນເວລາ ຫລາຍປີ ໃນຄຸກ ອັນໜ້າຢ້ານກົວ ຂອງ ສປປລາວ, ພາຍຫຼັງທີ ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ກ່າວ ຊັກທອດເຖີງ ສຖານະພາບ ອັນໜ້າວິຕົກ ທາງດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ແລະ ການຂາດ ບໍຣິຫານດີ ໃນປະເທດ.ທາງການສປປລາວ ຈະຕ້ອງແຈ້ງເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ເຂົາເຈົ້າ,ຈະຕ້ອງ ປ່ອຍຕົວ ເຂົາເຈົ້າ ຢ່າງໄວ ແລະໂດຍ ບໍ່ມີເງື່ນໄຂ.“ ວະນິດາ ເທບສຸວັນ, ປະທານຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ

ການຈັບຕົວຜູ້ທີຕໍ່ຕ້ານລັຖບານ ໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ ບໍ່ແມ່ນເລື່ອງໃໝ່ ໃນປະວັດສາດ ອັນໄກ້ໆ ຂອງ ສປປລາວ. ໃນວັນທີ ໒໖ ຕຸລາ ໑໙໙໙, ຕຳລວດ ໄດ້ຈັ ບຕົວ ຄນະຂະບວນການນັກສືກສາ ເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ, ທ່ານທອງປະເສີດ ເກື້ອກຸນ,ບົວວັນ ຈັນມະນິວົງ, ຄຳພູວຽງ ສີສະອາດ ແລະແກ້ວໃຈ, ໃນຂນະຕຽມ ການປະທ້ວງ ໂດຍສັນຕິ ວິທີ ເພື່ອ ຮຽກທວງ ເອົາ ປະຊາທິປະໄຕ, ຄວາມຍຸດຕິທັມ ດ້ານສັງຄົມ ແລະ ການເຄົາຣົບສິດທິມະນຸດ. ທັງ ໕ ຖືກຕັດສີນຄະດີ ຈຳຄຸກ ໒໐ປີ ໃນຂໍ້ຫາ ‘’ສ້າງຄວາມ ປັ່ນປ່ວນ ແລະ ນາບຂູ່ ຕໍ່ຄວາມປອດພັຍ ຂອງ ປະເທດ.“ ທ່ານ ທອງປະເສີດ ແລະ ແສງອາລຸນ ຍັງຄົງ ຖືກກັກຂັງ ແບບໂດດດ່ຽວ ທີ່ຄຸກຊໍ້າເຄ້ ນະຄອນວຽງຈັນ. ສ່ວນຄຳພູວຽງ ໄດ້ເສັຽຊິວິດ ແລ້ວ ເມື່ອດືອນກັນຍາ ໒໐໐໑ ໃນຄຸກຊໍ້າເຄ້ ພາຍຫຼັງທີຜູ້ກ່ຽວຖືກຫ້າມບໍ່ໃຫ້ກີນເຂົ້າ ແລະ ບັງຄັບ ໃຫ້ ຢືນຕາກແດດຮອ້ນ ເປັນເວລາໂດນນານ. ມາເຖີງປະຈຸບັນ, ບໍ່ມີໃຜຊາບເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງບົວວັນ ແລະ ແກ້ວໃຈ. ເຖີງແມ່ນວ່າ ທາງການ ສປປ ລາວ ຈະໄດ້ ຢືນຢັນວ່າ ແກ້ວໃຈ ຖືກປ່ອຍຕົວແລ້ວ ພາຍຫຼັງທີໄດ້ພົ້ນໂທດໃນປີ ໒໐໐໒ ແລະວ່າ ໄດ້ສົ່ງຕົວຜູ້ກ່ຽວໄປໃຫ້ ‘’ຜູ້ປົກຄອງ ເພື່ອດັດສ້າງໃຫ້ເປັນພົລະເມືອງດີ“.

ເຊັ່ນດຽວກັນ ບໍ່ມີໃຜ ຊາບເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ນັກຕໍ່ຕ້ານອີກ ໙ຄົນຄື: ນາງກິ່ງແກ້ວ, ສົມຈີດ, ທ້ານສະບີນ, ສວນ, ສີງປະສົງ, ຄຳສອນ, ໜູ, ສົມຄິດ ແລະສຸຣິຍາ ທີ ຖືກຂັງຕົວ ເມື່ອເດືອນພຶສະຈິກາ ໒໐໐໙ ໃນຂນະຕຽມການ ປະທ້ວງ ເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ.

ກໍຣະນີທີໄດ້ກ່າວມານີ້, ສ່ວນໃຫຍ່ ຈະເປັນ ກໍຣະນີຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ. ມາດຕຣາທີ ໒ ຂອງ ສົນທິສັນຍາ ສາກົນ ວ່າດ້ວຍ ປົກປ້ອງບຸກຄົນຕໍ່ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ, ໃຫ້ຄວາມຫມາຍວ່າ “ແມ່ນການຈັບຕົວ,ການກັກຂັງ,ການລັກພາຕົວໄປ ຫຼື ການຕັດອິສະຣະພາບ ດ້ວຍວິທີໃດ ວິທີນື່ງ ໂດຍພະນັກງານຂອງລັດ ຫຼື ໂດຍບຸກຄົນ ທີປະພືດດ້ວຍການອະນຸຍາດ,ການໜຸນຫຼັງ ຫລືການຍີນຍອມຂອງລັດ, ຕິດຕາມດ້ວຍການປະຕິເສດບໍ່ຮັບຮູ້ວ່າ ມີການຕັດເສຣິພາບ, ຫຼື ມີການເຊື່ອງຊ້ອນ ຊາຕາກັມ ຂອງ ຜູ້ຫາຍສາບສູນ,ແລະ ຜູ້ຫາຍສາບສູນ ບໍ່ໄດ້ ຮັບ ການປົກປ້ອງ ທາງດ້ານກົດໝາຍ“. ເຖີງແມ່ນວ່າ ສປປລາວ ຈະໄດ້ລົງນາມ ເຊັນຮັບເອົາສົນທິສັນຍາສະບັບນີ້ ໃນວັນທີ ໒໖ ກັນຍາ ໒໐໐໘ ກໍຕາມ, ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ໄດ້ສັດຕະຍາບັນເທື່ອ ມາເຖີງປະຈຸບັນ.

ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ ຈື່ງຮຽກທວງອີກຄັ້ງໃໝ່ ຕໍ່ທາງການ ສປປລາວ ໃຫ້ທຳການສືບສວນ ຢ່າງຮີບດ່ວນ ຢ່າງລົງເລີກ ແລະບໍ່ອ່ຽງ ເຖີງທຸກໆກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກ ບັງຄັບ ນີ້, ແລະລົງໂທດຜູ້ກໍ່ກັມ ຕາມກົດໝາຍ. ນອກຈາກນັ້ນ, ທັງສອງ ອົງການ ຍັງຮຽກຮ້ອງ ຕໍ່ ລັຖບານ ສປປລາວ ໃຫ້ ເລັ່ງລັດ ການສືບສວນ ເຖີງກໍຣະນີ ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ, ຜູ້ນຳຊື່ດັງດ້ານສັງຄົມພົລເຮືອນ ທີໄດ້ ປະກົດຕົວເປັນຄັ້ງສຸດທ້າຍ ທີ່ ປ້ອມຍາມຕຳລວດ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ ເມື່ອແລງ ວັນທີ ໑໕ ທັນວາ ໒໐໑໒.

ໃນວັນທີ ໒໓ ມິຖຸນາ ໒໐໑໕, ເນື່ອງໃນໂອກາດ ການຕວດສອບ ຂອງ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ສປປລາວ ໄດ້ປະຕິເສດ ບ່ຍອມຮັບ ຂໍ້ສະເນີ ຂອງອົງການສາກົນ ທີສເນີໃຫ້ ສປປລາວ ສືບສວນ ເຖີງ ກໍຣະນີຫາຍສາບສູນ. ທາງການ ສປປລາວ ຕີລາຄາວ່າ “ບໍ່ມີມູນຄວາມຈີງ“. ລັຖບານ ສປປລາວ ຮັບຮູ້ ເຖີງການ ຫາຍສາບສູນຂອງ ທ່ານສົມບັດ, ແຕ່ ຍອມຮັບຂໍ້ ສະເນີ ພຽງ ໔ ຂໍ້ ໃນຈຳນວນທັງໝົດ ໑໐ ຂໍ້.

ຈົດໝາຍ ເປີດ ຊອງ ເຖີງ ຣັຖະລົນຕຣີ ກະຊວງ ຕ່າງ ປະເທດ ສະຫະຣັດ ອະເມຣິກາ ທ່ານ ຈອນ ແຄຣີ

FIDH/LMHR: 22 ມົກະຣາ 2016

ທ່ານ ຣັຖະມົນຕຣີ,

LMHR logoສະຫະພັນ ສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິະນຸດ ແລະ ຂະບວນການ ລາວ ເພື່ອ ສິດທິ ມະນຸດ ຂໍ ຮຽນ ທ່ານ ຈົ່ງ ໄດ້ ຢິບຍົກ ເອົາ ບັນຫາ ສໍາຄັນ ດ້ານ ສິດທິ ມະນຸດ ຂື້ນ ສົນທະນາ ເນື່ອງໃນ ໂອກາດ ການ ຢ້ຽມຢາມ ສປປ ລາວ ຢ່າງ ເປັນ ທາງ ການ ໃນ ວັນທີ 25 ມົກະຣາ ທີ່ ຈະ ມາ ເຖີງນີ້ ທີ່ ນະຄອນ ວຽງຈັນ, ຊື່ງ ບັນຫາ ດັ່ງກ່າວນີ້ ບໍ່ຖຶກ ຮັບຮູ້ ຈາກ ທາງການ ວຽງຈັນ ນານໂພດ ແລ້ວ.

ສປປ ລວ ມີ ລະບອບ ການ ປົກຄອງ ແບບ ກົດຄີ່ ຄວບຄູມ ທີ່ ຮູນແຮງ ທີ່ ສຸດ ໃນ ພາກ ເອເຊັຽ ຕາວັນອອກ ສຽງໄຕ້. ຜູ້ນໍາ ຂອງ ພັກໂທນ ຍັງສຶບຕໍ່ ລະເມີດ ຢ່າງ ຮ້າຍກາດ ຕໍ່ ສິດທິ ຂາວສານ, ຕໍ່ ເສຣີພາບ ດ້ານ ຊູມນູມ ແລະ ປະທວ້ງ ໂດຍ ສັນຕິວິທີ ໃນ ທົ່ວ ປະເທດ. ທາງການ ຍັງ ບໍ່ ລົດລະ ໃນການ ປະຫັດປະຫານ ນາບຂູ່ ພວກ ສາສນາ ກູ່ມນອ້ຍ ໂດຍ ໄດ້ ຈັບຕົວ ຊາວ ຄຣີສຈຽນ ຫລາຍຄົນ ໃນ ຫລາຍ ກູ່ມ ໃນທອ້ງ ປີ 2015.

FIDH-Logoກໍຣະນີ ຫາຍ ສາບສູນ ແບບ ຖືກ ບັງຄັບ ຍັງຄົງ ສືບຕໍ່ ໂດຍ ຜູ້ ກໍ່ ກະທໍາພິດ ຈະບໍ່ ຖືກ ລົງໂທດ. ທາງການ ສປປ ລາວ ປະຕິເສດ ສເມີ ມາ, ບໍ່ ຍອມ ເປີດ ເຜີຍ ຂໍ້ ຄວາມ ເຖີງ ຜູ້ ທີ່ ໄດ້ ຮັບເຄາະ ໃນ ການ ຫາຍ ສາບສູນ ແບບ ຖືກ ບັງຄັບ. ມາເຖີງ ມື້ນີ້, ຍັງ ບໍ່ ມີ ໃຜ ຊາບ ເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ, ຢ່າງ ນອ້ຍ 13 ຄົນ, ຊື່ງ ໃນ ນັ້ນ, ມີ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ຜູ້ນໍາ ອົງການ ຈັດຕັ້ງ ທາງ ສັງຄົມ, ທີ່ ຖືກ ລອບຈັບ ຕົວໄປ ທີ່ ປອ້ມ ຄໍາລວດ ແຫ່ງ ນື່ງ ທີ່ ນະຄອນ ວຽງຈັນ ໃນ ແລງ ວັນທີ 15 ທັນວາ 2012. ຣັຖະບານ ສປປ ລາວ ພົບກັບ ຄວາມ ລົ້ມເຫລວ ໃນ ການ ສືບສວນ ຢ່າງ ຄັກແນ່, ຢ່າງ ລົງເລິກ ແລະ ແຈ້ງຂາວ ເຖີງ ກໍຣະນີ ຫາຍ ສາບສູນ ແບບ ຖືກ ບັງຄັບ ດັ່ງກ່າວ. ພວກ ຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍ ຮຽກຮອ້ງ ໃຫ້ ທ່ານ ຣັຖະມົນຕຣີ ຈົ່ງທວງ ໄຫ້ ທາງການ ສປປ ລາວ ເລັ່ງລັດ ການ ສືບສວນ ເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ.

ຜູ້ໃດ ມີ ແນວຄິດ ຄັດຄ້ານ, ຕິຕຽນ ພັກ ລັດ ຍອ່ມ ຖຶກ ຂັງຕົວ ເຊັ່ນ ຄະນະ ຜູ້ນໍາ ຂະບວນການ ນັກ ສຶກສາ, ທອງປະເສີດ ເກື້ອກູນ ແລະ ທ່ານ ແສງອາລູນ ແພງພັນ ທີ່ ຍັງ ຖຶກ ກັກຂັງ ໃນ ຄຸກ ຊໍາເຄ້ ທີ່ ນະຄອນ ວຽງຈັນ. ຄະນະ ດັ່ງກ່າວ ຖຶກ ຈັບຕົວ ທີ່ ນະຄອນ ວຽງຈັນຄັ້ງ ເດືອນ ຕຸລາ 1999, ໃນ ຂະນະ ຕຽມການ ປະທວ້ງ ໂດຍ ສັນຕິ ວິທີ, ເພື່ອ ຮຽກທວງ ເອົາ ປະຊາທິະໄຕ, ຍຸດຕິທັມ ດ້ານ ສັງຄົມ ແລະ ການ ເຄົາຣົບ ສິດທິ ມະນຸດ. ນອກ ຈາກ ນັ້ນ ຜູ້ ຖຶກ ຈໍາຄຸກ ກໍ່ ຍັງ ມີ ທ່ານ ບູນທັນ ທັມມະວົງ ອິກ ນັກ ປະຊາທິປະໄຕ, ເຊື້ອຊາດ ລາວ, ສັດຊາດ ໂປແລນ, ຖຶກ ໂທດ ຈໍາຄຸກ 4 ປີ 9ເດືອນ ໃນ ຂໍຫາ ຕອ້ງຕິ ຣັຖະບານ ສປປ ລາວ ທາງ ເຟສບູກໍ. ສະຫະຣັດ ອະເມຣິກາ ບໍ່ ໄດ້ ລົດລະ ໃນ ການ ຮຽກຮອ້ງ ໃຫ້ ປອ່ຍຕົວ ຝ່າຍ ຄັດຄ້ານ ໃນ ກູ່ມ ປະເທດ ເອເຊັຍ ພາກ ຕາເວັນ ອອກ ສຽງໄຕ້. ດັ່ງນັ້ນ, ພວກ ຂ້າພະເຈົ້າ ຈື່ງ ຂໍ ຮອ້ງ ໃຫ້ ທ່ານ ຈົ່ງໄດ້ ທວງໃຫ້ ຣັຖະບານ ສປປ ລາວ ປອ່ຍຕົວ ນັກໂທດ ການເມືອງ ທຸກຄົນ, ຢ່າງ ຮີບດວ່ນ ແລະ ໂດຍ ບໍ່ມີ ເງື່ອນໄຂ.

ປະເດັນ ສຸດທ້າຍ, ບໍ່ມີ ຊ່ອງວ່າງ ໃຫ້ ອົງການ ຈັດຕັ້ງ ທາງ ສັງຄົມ ພົລະເຮືອນ ລາວ ສາມາດ ປະຕິບັດ ກິດຈະການ ທາງດ້ານ ສິດທິ ມະນຸດ ໄດ້. ຄວາມ ຢ້ານກົວ ແບບ ສັ່ນ ຊະເທືອນ ທີ່ ເກີດຂື້ນ ຫລັງ ຈາກ ກໍຣະນີ ຫາຍ ສາບສູນ ແບບ ຖຶກ ບັງຄັບ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ໄດ້ ຖຶກ ຕາມ ໄປ ດວ້ຍ ການ ປາບປາມ ອິກ ຍຸກໃໝ່. ໃນ ປີ 2015, ທາງການ ສປປ ລາວ ເລີ້ມ ຈໍາກັດ ຜູ້ໃດ ທີ່ ສວຍໄຊ້ ເຄື່ອຄ່າຍ ອີນເທີແນດ ເພື່ອ ຕອ້ງຕິ ຣັຖະບານ ຫລື ເຜີຍ ເຖີງ ການ ສໍ້ຣາຊ ບັງຫລວງ.

ພວກ ຂ້າພະເຈົ້າ ຫວັງ ຢ່າງ ຍີ່ງ ວ່າ, ໄນ ໂອກາດ ການ ຢ້ຽມຢາມ ຄັ້ງນີ້, ທ່ານ ຣັຖະມົນຕຣີ ຈະ ເຮັດ ໃຫ້ ຜູ້ນໍາ ສປປ ລາວ ເຂົ້າໃຈວ່າ, ການ ພົວພັນ ທີ່ດີ ແລະ ເປັນ ປໂຍດ ລະຫວ່າງ ສອງ ຝ່າຍ ຈະ ຕອ້ງ ມີ ເງື່ອນໄຂ ໃນ ການ ເຄົາຣົບ ສິດທິ ມະນຸດ ແລະ ເສຣີພາບ ແບບ ພື້ນຖານ ໂດຍ ທາງການ ວຽງຈັນ.

ພວກ ຂ້າພະເຈົ້າ ຂໍ ສແດງ ຄວາມ ຂອບອົກ ຂອບໃຈ ມາ ຍັງ ທ່ານ ທີ່ ຈະ ໃຫ້ ຄວາມ ສໍາຄັນ ຕໍ່ ບັນຫາ ອັນ ສໍາຄັນ ນີ້.

ດ້ວຍ ຄວາມ ນັບຖື ຢ່າງ ສູງ

ກາຣີມ ລາຮິດຊີ້
ປະທານ FIDH

ວະນິດາ ເທພສຸວັນ
ປະທານ ຂລສມ