ວິທະຍຸເອເຊຍເສລີ: 02 ທັນວາ 2022
ອຸ່ນແກ້ວ
ການຮອດປັດຈຸບັນ ວັນທີ 2 ທັນວາ 2022 ກໍເປັນວັນໃກ້ຈະຄົບຮອບ 10 ການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ນັກພັທນາອາວຸໂສດີເດັ່ນຂອງລາວ. ຫວນຄືນເຫດການ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຖືກລັກຖາໂຕ ໃນວັນທີ 15 ທັນວາ 2012 ຢູ່ຕໍ່ໜ້າປ້ອມຍາມຕຳຣວດ ເຂດບ້ານວັດນາກ ຖນົນທ່າເດື່ອ ເມືອງ ສີສັດຕະນາກ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ. ຈາກວັນທີ່ ທ່ານ ສົມບັດ ຖືກລັກພາໂຕໄປ ຈົນມາເຖິງປັດຈຸບັນ ເປັນເວລາເກືອບ 10 ປີ, ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng) ພັນຣະຍາຂອງທ່ານສົມບັດ ກໍຍັງຄົງທວງຖາມ ແລະ ຊອກຫາ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່. ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng) ໄດ້ໃຫ້ສັມພາດຕໍ່ ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ວ່າ:
ນັກຂ່າວ: ເປັນຈັ່ງໃດ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຖືກລັກພາໂຕໄປ ເປັນເວລາ 10 ປີນີ້. ມີຂ່າວຄາວຫຍັງແດ່?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “10 ແລ້ວ ກະບໍ່ມີຂ່າວອີ່ຫຍັງເລີຍ ຫຼາຍປີມານີ້ ກໍແຫ່ງບໍ່ມີຂ່າວຫຍັງ. ບໍ່ໄດ້ຄຳຕອບ ກະບໍ່ມີຜູ້ໃດພົວພັນນຳ ກະບໍ່ມີຜູ້ໃດຖາມຫາກ່ຽວກັບເພິ່ນ ລະກະບໍ່ມີຂ່າວຫຍັງ.
ຫຼັງຈາກປີທີ 2, ປີທີ 3 ກະ ທຳອິດກະຍັງມີ ຍັງຂຽນຈົດໝາຍ. ບໍ່ໄດ້ຮັບຄຳຕອບໂດຍກົງ ກະມີຄົນເວົ້າເຖິງຢູ່ ແຕ່ວ່າ 7-8 ປີມາແລ້ວ ປັດຈຸບັນ ບໍ່ມີຂ່າວຍຫຍັງເລີຍ.”
ນັກຂ່າວ: ໃນສ່ວນຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ ທາງການລາວເດ້?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ແຫ່ງຊິບໍ່ມີ ທາງການລາວແຕ່ໃດມາ ກະບໍ່ໄດ້ເວົ້າເຖິງ ແລະ ບໍ່ໄດ້ໂດຍກົງ ເວົ້າບໍ່ໄດ້ໂດຍກົງ ພົບຂ້ອຍຈັກເທື່ອນະ ເຂົາເຈົ້າຖືຂ້ອຍບໍ່ແມ່ນຄົນລະນະ ບໍ່ໄດ້ມາພົວພັນນຳຂ້ອຍໂດຍກົງເລີຍ.”
ນັກຂ່າວ: ຕລອດ 10 ປີ ມານີ້ ເຮົາໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຍັງແດ່ ຈາກການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ສິ່ງທີ່ຂ້ອຍໄດ້ສລຸບມາ ນຶ່ງແມ່ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ບໍ່ຍອມຮັບວ່າ ສົມບັດ ຖືກລັກພາໂຕໄປ. ເຂົາເຈົ້າບໍ່ໄດ້ເວົ້າອີ່ສັງກັບທາງນີ້. ຮູ້ສຶກວ່າ ເຂົາເຈົ້າຢາກໃຫ້ທຸກຄົນ ບໍ່ຄຶດເຖິງ ອັນນີ້ ແມ່ນຄຶດວ່າ ອັນນີ້ ແມ່ນວິທີການ ຂະເຈົ້າເຮັດຈັ່ງຊີ້. ກະບໍ່ໃຫ້ຄຳຕອບ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ຄົນຄຶດເຖິງ ເຂົາເຈົ້າກະບໍ່ໄດ້ສະແດງວ່າ ຕໍ່ເຫດການໂຕນີ້ ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຫຍັງ ບໍ່ຢາກຮັບຜິດຊອບຫຍັງເລີຍ ແທນທີ່ວ່າ ມີ CCTV ມັນແຈ້ງອອກມາ ເຂົ້າເຈົ້າ ໝາຍຄວາມວ່າ ບໍ່ຢາກຮັບຜິດຊອບ ກັບເຣື່ອງນີ້ເລີຍ.”
ນັກຂ່າວ: ແລ້ວເນື່ອງໃນ 10 ປີ ການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ທາງຄອບຄົວ ຈະໄດ້ເຮັດກິຈກັມຫຍັງ ເພື່ອລໍາລຶກເຖິງເພິ່ນ?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ຄອບຄົວເຮົາ ຂະເຈົ້າເປັນຄົນລາວເນາະ ກະເວົ້າຫຍັງກະບໍ່ໄດ້ ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍ ກະບໍ່ໄດ້ເວົ້າຫຍັງ ມີແຕ່ທຸກໆ ປີເນາະ ເຂົາກະເຮັດບຸນໃຫ້ເພິ່ນ ໄປວັດເຮັດບຸນໃຫ້ເພິ່ນ.
ຄົບຮອບວັນທີ 15 ຂອງທຸກປີ ເຮົາກະເຮັດບຸນໃຫ້ເພິ່ນ ອັນນີ້ ເປັນພີ່ນ້ອງຄົນລາວເຮົາເນາະ ແຕ່ ຂ້າພະເຈົ້າເອງ ກະຕ້ອງ ສືບຕໍ່ ຕໍ່ສູ້ ບໍ່ໃຫ້ຄົນເຮົາລືມວ່າ ເຫດການໂຕນີ້ ຍັງບໍ່ໄດ້ແກ້ໄຂ ແລະ ກະຍັງຕໍ່ສູ້ເວົ້ານຳຣັຖບານ ທາງນອກເນາະ ກະຜູ້ທີ່ວ່າ ມີຫ້ອງການຢູ່ນີ້ ກະໄດ້ພໍ້ເຂົາ ເຂົາກະຊຸກຍູ້ ເຂົາເຈົ້າວ່າ ຊ່ວຍແກ້ໄຂ ບັນຫາໂຕນີ້ແດ່ ເວົ້າເຖິງ ຖາມຫາ ເຫດການຂອງ ສົມບັດ ສົມພອນ ປັດຈຸບັນຮອດໃສແລ້ວ. ກະມີແຕ່ ທຸກປີກະຍັງສູ້ຢູ່.”
ນັກຂ່າວ: ແຕ່ວ່າ ໃນສ່ວນອົງການ ພາກປະຊາສັງຄົມ ທີ່ເປັນ ເພື່ອນຮ່ວມອຸດົມການ ຂອງທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ເດ້?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ອົງກອນພາຍນອກ ກໍຍັງເຮັດຢູ່ ໂດຍສະເພາະ ເປັນອົງການ Human Rights Organizations ແລະ ເຄືອຂ່າຍຢູ່ທາງນອກ ເຂົາເຈົ້າກະຍັງຖາມຫາຢູ່ ສືບຕໍ່ຢູ່ ແຕ່ວ່າ ຍ້ອນຊ້ວງໂຄວິດເນາະ ກະໂອກາດທີ່ວ່າໄປປະຊຸມບໍ່ ຈັດຕັ້ງປະຊຸມ ກໍບໍ່ໄດ້ມີໂອກາດຫຼາຍປານໃດ,
ແຕ່ວ່າ ເຣີ່ມມີອີກແລ້ວ ເຣີ່ມມີອີກກະ ຖ້າວ່າ ອົງກອນໃດ ເຊີນຂ້າພະເຈົ້າໄປ ອອກຄຳເຫັນຂ້ອຍກະໄປ. ອົງກອນຢູ່ພາຍນອກ ຢູ່ບາງກອກເນາະ ຢູ່ໄທຍເນາະ ມີກິຈກັມ ຄື ສົມບັດ Symposium ເນາະ.
ກະແຕ່ກ່ອນໂຄວິດ ທຸກປີກະໄດ້ຈັດ ເນາະ ປີນີ້ ກະເຣີ່ມຈັດອີກແລ້ວ ພາຍໃນເດືອນ 12 ກະມີ 2-3 ກິຈກັມຈັ່ງຊີ້ ມັນຄົບຮອບ 10 ປີເນາະ ເຂົາເຈົ້າກະຖືໂອກາດຄົບຮອບ 10 ປີ, ແຕ່ປີກາຍເນາະ ປີກາຍກະ Shi Meng ກໍຂຽນປຶ້ມຫົວນຶ່ງ ແລ້ວເນາະ ກະປີກາຍ ກະໄດ້ອອກປຶ້ມຫົວນຶ່ງ ເຣື່ອງກ່ຽວກັບສົມບັດ ເນາະ ແລະ ກະໄດ້ຈັດຢູ່ບາງກອກຄືກັນ.”
ນັກຂ່າວ: ສຸດທ້າຍນີ້ ຢາກຝາກເຖິງໃຜ ກ່ຽວກັບວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ໄດ້ຖືກລັກພາໂຕໄປ ເຮົາໄດ້ຮັບຄວາມເຈັບປວດ ແນວໃດ ເຮົາໄດ້ຮັບຄວາມທໍຣະມານແນວໃດ ໃນຖານະເປັນພັນຣະຍາ ຜູ້ນຶ່ງ?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ນີ້ຂ້ອຍກະຂຽນດ້ວຍສະເຕດເມັ້ນ ເນາະ ຊິອອກພາຍໃນວັນທີ 15 ເນາະ ແລະ ກະຊິມີສະເຕດເມັ້ນນເນາະ ອັນນີ້ ກະແມ່ນຮ້ອງຂໍເນາະ ຮ້ອງຂໍໃຫ້ຣັຖບານ ກະໃຫ້ຄຳຕອບເນາະ ຜູ້ກ່ຽວຂ້ອງເນາະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວ ຕ້ອງໃຫ້ຄຳຕອບ ແລະ ຮ້ອງຂໍບັນດາປະເທດເພື່ອນມິຕ ເນາະ ກະຢ່າຊິລືມ ອັນນີ້ ກະ Case ກໍຣະນີ ຂອງສົມບັດ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຖືກແກ້ໄຂເທື່ອ ແລະ ຮ້ອງຂໍອົງການ Organizations ຕ່າງໆ ກະຢ່າຊິລືມ ອັນນີ້ ກະຄົບຮອບ 10 ປີລະ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ມີຄໍາຕອບຈັກເທື່ອ.”
ນັກຂ່າວ: ຄຳຖາມສຸດທ້າຍ ເຮົາຍັງຈະສືບຕໍ່ທວງຖາມຕໍ່ໄປເບາະ ເຖິງວ່າ ຈະບໍ່ໄດ້ຮັບຄຳຕອບ?
ຍານາງ ສຸຍ ເມັງ (Shui Meng): “ຂ້ອຍຈະຕ້ອງສືບຕໍ່ ຂ້ອຍກະເຮັດຕໍ່ ຈົນກວ່າ ຂ້ອຍບໍ່ມີຊີວິຕແລ້ວ ເພາະວ່າ ເຣື່ອງນີ້ ບໍ່ແມ່ນຊິລືມໄດ້ ຂ້ອຍກໍຕ້ອງເຮັດຕໍ່ ເພາະວ່າ ຂ້ອຍຍັງມີຊີວິຕ.”
ນອກຈາກນີ້ ຍານາງ ສາລມາລີ ກັຕທັລ (Shalmali Guttal), ຜູ້ອຳນວຍການ ອົງການ Focus on the Global South ຊຶ່ງເປັນອົງການຈັດຕັ້ງ ພາກປະຊາສັງຄົມ ແລະ ເປັນຜູ້ທີ່ເຄີຍຮ່ວມງານ ກັບທ່ານ ສົມບັດ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ວ່າ: “ເປັນເວລາເກືອບ 10 ຫຼັງຈາກ ທ່ານ ສົມບັດ ຖືກລັກພາໂຕໄປ ບໍ່ສະເພາະແຕ່ບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າ ໃນການຫາຍສາບສູນ ຂອງທ່ານ, ບໍ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ບໍ່ມີການສືບສວນສອບສວນ, ບໍ່ມີຄຳອະທິພາບ. ແມ່ແຕ່ຄວາມຈິງທີ່ວ່າ ບໍ່ມີຮອດການສະແດງຄວາມເສັຽໃຈ ແລະ ບໍ່ມີການຄົ້ນຫາແນວໃດ ຈາກທາງການລາວ ແລະ ໃນເວລາດຽວກັນ ການທີ່ຄົນລາວ ຫາຍສາບສູນຄື ທ່ານ ສົມບັດ ມັນເປັນການສູນເສັຽ ບຸກຄົນທີ່ມີຄຸນຄ່າ ທ່າງສັງຄົມ.”
ຍານາງ Shalmali Guttal, ຍັງກ່າວຕື່ມວ່າ: “ອາສຍາກັມ ການບັບຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ ຍັງຄົນງເກີດຂຶ້ນ ຄອບຄົວຂອງທ່ານ ສົມບັດ ກໍຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າ ແມ່ນຫຍັງເກີດຂຶ້ນ ສະນັ້ນ ຍັງບໍ່ມີການເປີດເຜີຍ ຫຍັງອອກມາ, ບໍ່ວ່າ ຈະຢູ່ລະບອບການເມືອງໃດກໍຕາມ ຣັຖບານຈະຕ້ອງຮັບຜິດຊອບ ຕໍ່ຄວາມປອດໄພ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງ ຂອງພົລເມືອງໂຕເອງ ສເມີ.”
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ທີ່ຜ່ານມາ ທາງການລາວ ກໍອອກມາປະຕິເສດວ່າ ບໍ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ກັບການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ແລະ ຢືນຢັນວ່າ ຍັງຄົງພະຍາຍາມ ສືບຫາ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ່.
ສ່ວນວ່າ ອົງການຈັດຕັ້ງ ພາກປະຊາສັງຄົມ ຢູ່ປະເທດໄທຍ ໃນວັນທີ 2 ທັນວາ 2022 ໄດ້ຈັດກິຈກັມເວົ້າເຖິງ ຜົລງານຂອງທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ ຈຸລາລົງກອນ ມະຫາວິທະຍາໄລ, ບາງກອກ ປະເທດໄທຍ.
ວັນທີ 13 ທັນວາ 2022 ຈະມີການຖແລງຂ່າວ ກ່ຽວກັບ ການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຄົບຮອບ 10 ປີ ຢູ່ ສະມາຄົບນັກຂ່າວ ຕ່າງປະເທດ ແຫ່ງປະເທດໄທຍ ຢູ່ ບາງກອກ.
ວັນທີ 14 ທັນວາ 2022 ຈະມີການບັນຍາຍສລຸບ ສຳລັບ ທູຕານຸທູຕ ຢູ່ສຖານທູຕ ສະວີເດັນ, ບາງກອກ, ປະເທດໄທຍ.
ວັນທີ 15 ທັນວາ 2022 ຈະມີການເວົ້າເຖິງ ປະເດັນການລັກພາໂຕ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່ ຫໍສິລປະວັທນະທັມກຸງເທບ (ບາງກອກ), ປະເທດໄທຍ.